Παρασκευή 24 Φεβρουαρίου 2012

Επώνυμα του παρελθόντος- Stradioti-16ος αιώνας


  Stradioti (ή stratioti, απο το ελληνικό στρατιώτης) ήταν ένοπλα μισθοφορικά σώματα στην υπηρεσία των Βενετών κυρίως απο τον ελλαδικό χώρο, και ιδιαίτερα απο την Πελοπόννησο όπου η βενετσιάνικη παρουσία ήταν πολύ έντονη. 
  Ο Σάθας τον 19ο αιώνα αφιέρωσε τεράστιο κόπο ώστε να φτάσουν σε μας σήμερα αρχεία των βενετικών αρχών με πολλές πληροφορίες για αυτό το τυπικό βαλκανικό μισθοφορικό σώμα, που εξειδικευόταν στον άτακτο πόλεμο αν και στην Ευρώπη χρησιμοποιήθηκαν και σε μεγάλες μάχες, όπως στη μάχη του Φόρνοβο.Εδώ, επειδή μας ενδιαφέρει η ιστορία των επωνύμων, θα παραθέσουμε μια λίστα απο ονοματεπώνυμα  Στρατιωτών απο διάφορους τόμους του ογκωδέστατου έργου του Σάθα Μνημεία ελληνικής ιστορίας: Documents inedits relatifs a l'histoire de la Grece au moyen age, του 16ου αιώνα.

Αγάλης
Michali Agali
Αγιοπαντίτης
Christodulo Agiopanditi
Αλεξόπουλος
Thodaro Alexopulo
Αλιπράντος
Nadal Aliprando
Αρμέσης
Janni Armessi
Βαλάμης
Stamati Vallami
Βαρυμπόμπης
Gigni Varibombi
Βερβέρης
Nicolo Ververi
Βλαντής
Dossa Vladi
Βλάχος
Zorzi Vlacho
Γαμπιέρας;
Alessio Gambiera
Γιαλινάς
Zuan Gialina
Γιαννούλης
Zorzi Janulli
Γκέρμπεσης
Mexa Gerbessi
Γολέμης
Pasqual Gholemi
Γραμματικόπουλος
Zuan Gramaticopolo
Γράψας
Palumba Crapsa
Γριμάνης
Dima Grimani
Δάρας
Zuan Dara
Δράγκιζας
Nicola Drangriza
Δράμεσης
Lecha Dramassi
Ζαπάντης
Leca Xapandi
Ζόγας
Gini Soga
Ζωγράφος
Stephano Sograffo
Ίσαρης
Nicola Issari
Καβαλάρης
Zorzi Cavallari
Καβαλέσης
Marco Cavalesi
Κακαβάς
Nica Cacava
Κάκοσης
Thodaro Cacosi
Καλέντζης
Guma Galengi
Καλιφώνης
Philippo Califoni
Καμπάσης
Progono Cambassi
Καντρέβας
Domenego Candreva
Καπαρέλης
Vreto Capareli
Καράτουλας
Progano Caratola
Καρδατάς
Canachi Cardata
Κασνέσης
Gigni Casnessi
Καταβάτης
Marco Catavati
Κέκης
Mada Checchi
Κλαδάρος
Zorzi Cladaro
Κλαδάς
Teodoro Clada
Κλημέντης
Stigni Clemendi
Κλιμάκης
Dimitri Climachi
Κλισιάς ;
Constantin Clisia
Κλοκάρης
Jani Clocari
Κλώσσης
Chalenzi Clossi
Κοίλιαρης
Zanachi Chiliari
Κόκκινος
Zorzi Cocchino
Κόκλας
Vielmo Cocla
Κόκοτος
Theodoro Cocoto
Κοκρίδας
Dimitro Cochrida
Κομποθέκρας
Andrea Compotechara
Κόντης
Comino Condi
Κοντομύτης
Stamati Condomiti
Κορωναίος
Zuan Coroneo
Κοτούβαλης
Zuan Cotuvali
Κούκης
Vreto Cuci
Κουρτέσης
Zorzi Curtessi
Κούσιας
Dimitri Cussia
Κράνος
Lazaro Crano
Κριεκούκης
Zuan Creocucchi
Κριεμπάρδης
Joni Chriebardi
Κώμης
Joni Comi
Λαλιώτης
Theodoro Laloti


Λάλουκας
Zuan Lalucha
Λαμπέτης
Zorzi Lambeti
Λάτας
Micha Lata
Λογοθέτης
Lecca Logotheti
Λόξας
Nicolo Loxa
Λόπεσης
Nica Lopesi
Λουκέσης
Jani Luchesi
Λούκισας
Proghono Luchissa
Λούσης
Micha Lusi
Λυκουρέσης
Andrea Licuressi
Μαζαράκης
Stigni Masaracchi
Μάζης
Andrea Maxi
Μακρυπόδης
Zorzi Macripodi
Μάνεσης
Lecho Manessi
Μανιάτης
Vasili Magnati
Μανουρέσης
Dima Manuressi
Μαρίζας
Dima Mariza
Μαυρέσης
Andrea Mavressi
Μαυρίκης
Stamati Maurichi
Μαυρογιάννης
Anzolo Mavrojani
Μελέτης
Nicolo Meletti
Μεταξάς
Giacomo Mettaxa
Μορος
Francesco Moro
Μουζάκης
Zorzi Musacchi
Μουρμούρης
Zorzi Murmuri
Μπάρδης
Mira Bardi
Μπαρμπάτης
Lecha Barbati
Μπαρμπάτης
Tonda Barbati
Μπάρτζης
Lecha Barzi
Μπάστας
Petro Basta
Μπεντένης
Progano Bedegni
Μπογδάνης
Grimani Bogdani
Μπόρσας
Leca Borsa
Μπούας
Guma Bua
Μπούζης
Stigni Buxi
Μπουζίκης
Repossius Busichius
Μπούκουρας
Guma Bucura
Μπόχαλης
Constantin Bocali
Νικολίτζης
Andrea Nicolizi
Ντάιζας ;
Lecha Daiza
Παλαιολόγος
Manoli Paleologo
Παναρίτης
Gigni Panariti
Περλεστίνος
Demetrio Perlestino
Πέττας
Donato Petta
Πικέρνης
Piero Pichierni
Πλέσσας
Janni Plessa
Πρίφτης
Andrea Prifti
Προγόνος
Progono
Προκόπης
Dimo Procopi
Ράλλης
Teodoro Rali
Ρεμπέκας
Vreto Rebecha
Ρένεσης
Costa Renessi
Ρώμεσης
Zorzi Romassi
Σαραβάλης
Nicolo Seravalle
Σαρακίνης
Zorzi Sarachini
Σέρβος
Francesco Servo
Σκιαδάς
Pietro Schiada
Σκιαδόπουλος
Manoli Schiadopolo
Σκληρής
Giogni Scliri
Σκούρας
Tonda Scura
Σούλης
Giogni Suli
Σπάτας
Teodoro Spata
Σπηλιώτης
Michali Spilioti
Στεφάνης
Paulo Stefani
Στιμάγκας
Nicolo Stamanga
Στραβάκης
Papa Stravachi
Στρούζας
Zuan Struza
Σχηματάρης
Zorzi Schimatari
Τάτσης
Leca Tacci
Τζαγκαρόπουλος
Thodaro Zancharopulo
Τόσκεσης
Nica Toschessi
Τραχανιώτης
Nicolao Tracagnoti
Τσαμαντάς
Gigni Zamanda
Φλόκας
Vreto Flocha
Φράτης
Zuan Frati
Χαϊκάλης
Micha Caychali
Χαλαμπρέζας
Andrea Calambrese
Χέλμης
Costa Chelmi
Ψάρης
Dimitri Psari
Ψεντάκης
Stati Psendachi

Παρατηρούμε εύκολα οτι το μεγαλύτερο ποσοστό των Στρατιωτών φέρει ονόματα και επώνυμα με εμφανή αρβανίτικη προέλευση. Είναι ήδη γνωστό οτι στα σώματα αυτά οι Αρβανίτες της Πελοποννήσου αποτέλεσαν χρήσιμο ανθρώπινο δυναμικό των βενετσιάνικων συμφερόντων στον Μοριά και όχι μόνο.      Υπάρχουν αρκετά ονοματεπώνυμα προφανώς Ελλήνων μισθοφόρων όπως Θόδωρος Τζαγκαρόπουλος, Μιχάλης Σπηλιώτης, Μανώλης Παλαιολόγος, Θεόδωρος Ράλλης, Φίλιππος Καλιφώνης, Σταμάτης Μαυρίκης, Άντζολος(;) Μαυρογιάννης, Νικολός Μελέτης, Γιακουμής Μεταξάς , Σταμάτης Κοντομύτης, Γιάννης Κορωναίος, Θεόδωρος Κλαδάς, Καταβάτης, Καβαλάρης, Στέφανος Ζωγράφος, Θόδωρος Αλεξόπουλος, Χριστόδουλος Αγιοπαντίτης, Μιχάλης Αγάλης κ.α.
Η πλειοψηφία όμως είναι αρβανίτικης προέλευσης, και πάρα πολλά είναι αυτά τα επώνυμα που έχουν δώσει ονόματα σε χωριά της Πελοποννήσου και της Αττικοβοιωτίας, είτε γιατί εκεί εγκαταστάθηκαν οι φάρες αυτές στα πρώτα μεταναστευτικά κύματα των Αρβανιτών(βλ. Σπάτα Αττικής) είτε γιατί έρημοι τόποι αποδόθηκαν ως πρόνοιες(απο Βενετούς και σε ομάδες οικογενειών με τον ίδιο επώνυμο ή με αρχηγό της «κατούνας» με το συγκεκριμένο επώνυμο.
Πολλά απο αυτά τα επώνυμα απαντώνται σήμερα στα Ιόνια νησιά όπου τον 15-16 αιώνα βρήκαν άσυλο εκατοντάδες Στρατιώτες μαζί με τις οικογένειές τους όταν η Βενετία έχασε και τα παραδοσιακά της στηρίγματα, φρούρια κλειδιά όπως την Κορώνη, Μεθώνη, Μονεμβασιά, Ναύπλιο κ.α..


  

10 σχόλια:

  1. To onoma strat-jot(shtrat-jot,kata akribia) einai Albaniki gllossa.Kai o M.A-Lek/sandri legotan Shtrati-larti.Shtrat/strat = krebat,larti = ipsili.Jot = dhikosou/dhikisou.
    Shtratigos = aftos pou to koubalousane pano apo olous ,me aftokratiki krebati(shtrat,strat,Strato).mathenete ligaki albaniki na exete epistimonika apotelesmata .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τι ακούει κανείς! Και σκεφθείτε ότι οι λέξεις στρατιώτις (θηλυκού γένους) και σρατηλάτης, αναφέρονται ήδη από τον Αισχύλο (έκτος/πέμπτος αιώνας π.Χ.) Και η λέξη στρατηγός (από το στρατός + η κατάληξη -ηγός από το άγω όπως και οι λέξεις αρχηγός, λοχαγός, ξεναγός, πλοηγός, οδηγός, χορηγός, κυνηγός αλλά και η δωρική λέξη στραταγός=στρατηγός) αναφέρεται ήδη από τον Αρχίλοχο (έβδομος αιώνας π.Χ.). Καλό είναι να φροντίζουν οι διαχειριστές να διατηρείται κάποιο επίπεδο στον διάλογο.

      Διαγραφή
  2. Toniso shtrat sta ellinika einai sstrat.Kata polon onomaton ALOU mas ta exoun parousiazi eos Arbanitika ,kai oxi Ellinika onomata.Dhimotri Lithoksou kai Fokas sto "Ellines - Albanoi"

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Οι λέξεις στρατιώτης, στρατηγός, στρατηλάτης είναι πανάρχαιες ελληνικές λέξεις και μπορούν να χρησιμοποιηθούν και έχουν χρησιμοποιηθεί ως επώνυμα. Όταν αναφέρονται σε γραπτά ελληνικά κείμενα του 600 π.Χ., όταν υπάρχει πλήθος παρόμοιων ελληνικών λέξεων, τι ψάχνεις να βρείς; Υπάρχει κάποια αρχαιότερη αναφορά των λέξεων σε άλλη γλώσσα; Το να κρύβεσαι πίσω από άλλους δεν ωφελεί.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Όπου Αρβανίτες και ο Αλβανός Adriano Xhafaj ...Εδώ δες κάτω κάτω στα σχόλια :

    http://mpasteika.blogspot.gr/2011/09/blog-post_23.html

    Βασικά δεν κρύβεται πίσω απο κανέναν ,προσπαθεί όπως και κάποιοι άμυαλοι συμπατριώτες του να δανειστούν κάτι απο την δική μας .

    Το πλήθος των Ρωμαικων , Ελληνικών ,Μακεδονικών ,Σλαβικών ,Τουρκικών μνημείων ακόμα να τον πέισουν πως η γλώσσα που μιλάει ΣΗΜΕΡΑ και αναφλερεταισε αυτή οφείλεται σε αυτούς που των κατέκτησαν ...Απο μηδενικά γίνονται νούμερα σίγουρα ...

    Συγχαρητηρια για το blogger , μόλις αποθήκευσα την σελίδα .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πρός Μητέρα Γή
      Δεν υπάρχουν Ελληνικά και Μακεδονικά Μνημεία. Ταυτίζονται. Μέχρι και τη λέξη Μακεδονία θα θέλατε εσείς οι Σκοπιανόφιλοι να την ερμηνεύστε στα Βουλγαρικά ως Μητέρα Γή αλλά ατυχήσατε. Οι καπηλείες πλέον δεν περνάν....

      Διαγραφή
    2. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

      Διαγραφή
  5. Αγαπητέ διαχειριστα, θα ήθελα να τονίσω ότι λείπουν και άλλα επιθετα από τον κατάλογο των Stradioti τα οποία είναι καταγεγραμμενα στο libro d'oro της Ζακύνθου. Π.χ Κουρουμαλος (από όπου καταγομαι), Κουκουλοματης κτλ οι οποίοι ήταν Μανιατες Stradioti και πολεμησαν στον Ενετοτουρκικο πόλεμο. Θα μπορούσατε να κάνετε μια μελέτη σχετικά με αυτούς. Σας ευχαριστώ πολύ

    ΑπάντησηΔιαγραφή